Bernard Tabben

Bernard Tabben was timmerman en had een eigen aannemersbedrijfje. Na de capitulatie ging hij al snel verzetswerk doen. Hij zocht contact met de Geuzengroep uit Vlaardingen maar vond deze groep te risicovol te werk gaan, waarna hij zelf een verzetsgroepje vormde. De leden van deze groep waren: Bert Timmers, Cees Kamstra, Koos Riedijk, Koos Jansen en Wim de Bruin. Samen met de Bruin onderhield Tabben contact met o.a. de Stijkelgroep uit Den Haag, die weer contact had met diverse andere verzetsgroepen die informatie met elkaar uitwisselden.
Omdat Hoek van Holland vanaf het begin van de oorlog vol zat met Duitse troepen was er altijd wel iets te doen. Zo stal de groep wapens van de Duitsers als die zich vermaakten in café ‘de Harmonie’ in de Harmoniestraat, of pleegden ze sabotage. Tabben had vanwege zijn werk een Ausweis, een speciale pas waarmee hij op Duitse terreinen kon komen. Hij schaakte wel eens met een Duitse Luftwaffe-soldaat in een ruimte waar stafkaarten hingen, welke hij fotografeerde als de gelegenheid zich voordeed. Naast de foto’s gaven de mannen ook gegevens van Duitse verdedigingstellingen door.

In het voorjaar van 1941 werden zowel de Geuzengroep als de Stijkelgroep opgerold door de Duitsers. De Hoekse groep vond het te gevaarlijk worden en besloot naar Engeland uit te wijken.
In de nacht van 2 op 3 augustus 1941 vertrokken de zes in een zeilbootje vanuit de Krimsloot met documentatie over de verdedigingsstellingen in een koffer. Ze hadden tevens een pistool bij zich dat ze van een soldaat hadden gestolen in een Hoeks café. Op de Waterweg voeren ze langs een schip van de Kriegsmarine. Er ging een deur open, waardoor licht op hen viel, maar ze werden niet ontdekt. Het was slecht weer en ze raakten snel vermoeid van het roeien. Toen het licht werd bleken ze niet veel opgeschoten te zijn, ze zagen de vuurtoren van Ouddorp zelfs nog. Al gauw werden ze gezien door een schip van het Hafenschutzflotille; voorzichtig lieten ze het pistool en de koffer met belastend materiaal overboord zakken.
Aan boord herkende één van de matrozen, Karl Hinterkopf, Kamstra. In de bakkerij waar Kamstra werkte werd, als er geen klanten waren, nogal eens naar de Engelse radio geluisterd, en omdat Hinterkopf communist was en tegen Hitler, luisterde hij wel eens mee. Nu zei hij: ik kan helaas niks voor je doen. Wel maakte hij een serie foto’s van de mannen terwijl ze gelast werden op het dek te liggen. Deze gaf hij later aan de ouders van Kamstra.

De mannen werden voor verhoor korte tijd opgesloten in het Fort aan den Hoek van Holland, daarna werden ze naar het Oranjehotel in Scheveningen gebracht. In september volgde de rechtszaak, die gehouden werd door het Kriegsmarinegericht, en hoorden ze hun straffen. Wegens ongeoorloofde uitreis en diefstal werd Bernard Tabben veroordeeld tot 4 jaar tuchthuis, de anderen kregen kortere straffen.
Deze straffen werden op 30 april van 1942 herzien. Er was gebleken dat kort na Tabben’s laatste schaakpartij met de Luftwaffe-soldaat, stafkaarten uit de betreffende ruimte waren verdwenen. De verdenking van deze diefstal viel op Tabben.
Tabben en de Bruin kregen nu wegens vijandbegunstiging en diefstal de doodstraf, terwijl de anderen hogere straffen kregen.

De zus van Timmers is toen met 4000 gulden die ze van de moeder van Tabben had gekregen, naar het kantoor van de Wehrmachtbefehlshaber in den Niederlanden, General der Flieger Christiansen gegaan. Het is niet bekend of ze Christiansen persoonlijk heeft gesproken, maar in juni zette hij de doodstraf van Tabben en de Bruin om in levenslang tuchthuis.

Tabben en de Bruin werden naar Zuchthaus Rheinbach gestuurd, waar de Bruin in 1943 overleed. De anderen gingen naar diverse kampen en tuchthuizen. Na de oorlog keerden alleen Tabben, Kamstra en Timmers terug. Riedijk overleed in 1944 in Auschwitz, Jansen in datzelfde jaar in Neuengamme.

Tabben kwam na de capitulatie via Frankrijk terug naar Nederland. Hij zette zijn timmerbedrijfje voort, trouwde en kreeg 7 kinderen. In 1959 moest hij wegens ziekte stoppen met werken en verhuisde hij met zijn vrouw naar Rucphen, waar hij op 63-jarige leeftijd overleed. Vlak voor zijn dood kreeg hij het Verzetsherdenkingskruis toegekend. Hij werd in Rucphen begraven. Toen zijn vrouw in 2016 overleed en in Hoek van Holland werd begraven, werd zijn lichaam overgebracht en bij zijn vrouw op het katholieke gedeelte van de begraafplaats bijgezet.

Bronnen:
Foto’s en gegevens zijn verkregen van Cees Kamstra en M. Tabben-Mol

Artikel BN de Stem

Dirk van den Burg, manuscript Hoek van Holland gedurende de Tweede Wereldoorlog.

H.J. Nijland en L. van Ooijen, Van Niet tot Iet

Vonnis van het Gericht des Marinebefelshabers in den Niederlanden te Utrecht.

http://www.stijkelgroep.nl/geschiedenis-stijkelgroep

Deel dit artikel